Şinasi, Türkçe’de noktalama işaretlerini ilk defa kullanan, ilk Türkçe özel gazeteyi çıkaran, batılı tarzda ilk tiyatro oyununu ve ilk makaleyi kaleme alan öncü bir şahsiyettir. Her yönüyle ilklerin adamıdır. Cumhuriyet öncesi Türk edebiyatını biçim, üslup ve tür yönüyle Batı edebiyatıyla tanıştıran önemli bir Tanzimat aydınıdır.

Bugün başta Şinasi olmak üzere (!), Türk Edebiyatı için önemli bir gelişme yaşandı. Şinasi’nin kayıp mezarı bulundu. Bu mezarın Beyoğlu, Gümüşsuyu Caddesi’ndeki Ayaspaşa Palas binasının altında yer aldığı tespit edildi.

Çeşitli haber kaynaklarından edindiğim kadarıyla, AKM’den Beşiktaş stadyumuna kadar olan bölgede mezarlıklar bulunuyordu. “Ayaspaşa Mezarlığı” olarak anılan bölgede 20. yüzyılın sonlarına kadar defin işlemleri devam ediyordu. Sonraki yıllardaki yeni yapılacak binalar sebebiyle, mezarlar taşınmaya başladı. 1934 yılında ise dönemin belediye yönetimi bölgeyi kamulaştırma kararı aldı. ( İstanbul her dönemde rant kurbanı!) Bu karardan sonra bina inşaatları hız kazandı ve Şinasi’nin de bulunduğu bir kısım mezarlar, yeni yapılan binaların altında kaldı. İbrahim Şinasi’nin 1871 yılında (45 yaşında) vefaat ettiğinde bu mezarlığa defnedildiği biliniyor. O günden bugüne kadar Şinasi’nin mezarıyla ilgili kayda değer bir gelişme yaşanmadı.

Yıllar sonra, Tarih araştırmacısı Mehmet Dilbaz, Şinasi’nin mezarına dair önemli veriler elde etti. Mehmet Dilbaz’a göre Şinasi’nin mezarı Alman konsolosluğunun karşısındaki Ayaspaşa Palas’ın altında bulunuyor.

Mehmet Dilbaz bu iddiasını, Ebüzziya Tevfik Bey’in yazdığı bir metne dayandırıyor. Şinasi’nin cenazesinde bizzat bulunan Ebüzziya Tevfik, günümüzde eski Park Otel’in bulunduğu alanda, cenazenin hariciye nazırı Tevfik Bey’in konağının bulunduğu alandan karşı tarafa geçirildiğini naklediyor. Tam olarak Şinasi’nin annesinin de bulunduğu kısma defnedildiği anlaşılıyor. Ebüzziya Tevfik Bey’e dayandırılan şu anektot, durumu daha da netleştiriyor: “ Şairin ruhu, Alman Konsolosluğu’nun bulunduğu yerden şu an muhakkak bizi seyrediyordur.”

Tabi, Şinasi’nin üzerinde devasa bir beton yığını varken, bizi izleyip izlemediğini anlamak kolay olmuyor. Bakalım bu konuda Beyoğlu Belediyesi, İBB, Kültür Bakanlığı ne gibi adımlar atacak. Takipçisi olacağız.

4 Ocak 2021